ΑΝΕΓΓΙΧΤΗ

 Καλημέρα, καλημέρα αγαπημένες και αγαπημένοι και καλή Κυριακή να έχουμε! Το βιβλίο που σας παρουσιάζω σήμερα πραγματικά μου προκαλεί δέος, μου προκαλεί συγκίνηση, κάνει την καρδιά μου να χτυπά δυνατά, ίσως γιατί αγαπώ τους πρωταγωνιστές του τόσο πολύ και ειδικά τον συγγραφέα στον οποίο αναφέρεται καθώς τον γνώρισα στα άγουρα χρόνια της εφηβείας και πραγματικά με συγκλόνισε. Και φυσικά μιλώ για τον Νίκο Καζαντζάκη, αυτόν τον αξεπέραστο συγγραφέα, τον οποίο διάβασα για πρώτη φορά όταν ήμουν 15 χρονών, στο Λύκειο, ξεκινώντας από την Ασκητική του από την πρώτη μάλιστα έκδοση της Ασκητικής από τις εκδόσεις της Ελένης Καζαντζάκη, μία έκδοση του 1968, που είχε ο αδελφός της μητέρας μου στο σπίτι. Από τότε δεν τον άφησα ποτέ από τα χέρια μου και πάντα όποτε τον διαβάζω μου προκαλεί την ίδια συγκίνηση και το ίδιο δέος.

Σήμερα απ΄αυτή εδώ τη στήλη θα σας μιλήσω για το βιβλίο του συγγραφέα Βαγγέλη Ραπτόπουλου Ανέγγιχτη από τις εκδόσεις Κέδρος, βιβλίο του 2022, ένα ιστορικό μυθιστόρημα, εμπνευσμένο από τη ζωή και το έργο του Νίκου Καζαντζάκη, συχνά πιστό αντίγραφό τους. Υλικό για το βιβλίο ο συγγραφέας άντλησε και από το αυτοβιογραφικό βιβλίο της πρώτης του γυναίκας, της συγγραφέας Γαλάτειας Αλεξίου, το Άνθρωποι και Υπεράνθρωποι στο οποίο κορυφώνεται η σταδιακή αντιπαράθεση της Γαλάτειας με τον Καζαντζάκη με στόχο την απομυθοποιητική (μονομερή ομολογουμένως) απεικόνιση του παλιού συντρόφου της ζωής της. Επίσης άντλησε πληροφορίες  και από άλλες πηγές. Και την ίδια στιγμή πήρε αποστάσεις  από την πραγματικότητα, αλλάζοντας ονόματα, χαρακτήρες, τοποθεσίες χρονολογίες, σκηνές και γεγονότα επειδή στόχος του, όπως αναφέρει ο ίδιος ο συγγραφέας στο σημείωμα του βιβλίου, δεν ήταν η βιογραφία του Καζαντζάκη. Έγραψε μία μυθοπλασία κι ας περιέχει τόσο πολλή αλήθεια. Όπως θα έλεγε κι ο δημιουργός του Ζορμπά έπλασε "ένα παραμύθι πιο αληθινό και από την αλήθεια".

Ας δούμε όμως ποιος είναι ο συγγραφέας του όμορφου αυτού βιβλίου. Για τον Βαγγέλη Ραπτόπουλο σας έχω ξαναμιλήσει απ΄αυτή εδώ τη στήλη καθώς έχω αναφερθεί κι άλλες φορές σε βιβλία του, όπως το Ό,τι καλύτερο μου έχει συμβεί. Και σκοπεύω να αναφερθώ και στο μέλλον. Ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος (Αθήνα 1959) έχει δημοσιεύσει περισσότερους από είκοσι τίτλους μυθοπλασίας, πέντε βιβλία μεταξύ χρονικού και αυτοβιογραφίας και μία συλλογή-σύνθεση με μεταφρασμένα αποσπάσματα από αρχαίους Έλληνες συγγραφείς. Έργα του έχουν εκδοθεί σε ξένες γλώσσες και έχουν διασκευαστεί για το θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Περισσότερα για τον Βαγγέλη Ραπτόπουλο θα βρείτε στο προηγούμενο άρθρο μου για το βιβλίο του Ότι καλύτερο μου έχει συμβεί.

Αλλά ας δούμε τι μας λέει αυτό το πολύ όμορφο βιβλίο. Το εύρος και η ποικιλία του έργου του Νίκου Καζαντζάκη είναι ανεξάντλητα. Τραγωδίες, μυθιστορήματα, ταξιδιωτικά, φιλοσοφικά έργα, μεταφράσεις, φυσικά το έπος «Οδύσσεια» με 33.000 στίχους κ.ά. 'Ολα ανυπολόγιστα σε μέγεθος και αξία. Ο Νίκος Καζαντζάκης έδινε μεγάλη αξία στον ρόλο της γυναίκας. Η ζωή του, όπως έλεγε ο ίδιος, έγινε πολυτιμότερη διότι γνώρισε σημαντικές γυναίκες (την Γαλάτεια Αλεξίου και την Ελένη Σαμίου), για τις οποίες πάντοτε μιλούσε με θαυμασμό, αγάπη και ευγνωμοσύνη. Ωστόσο, η σχέση του με τις γυναίκες δημιουργεί αντιφάσεις και οι απόψεις για το θέμα είναι έως και σήμερα, 65 χρόνια από τον θάνατό του, αντικρουόμενες. Το σίγουρο είναι πως όσες ερωτεύτηκε, τον επηρέασαν πνευματικά.

Στο βιβλίο αυτό μας μιλάει η πρώτη του γυναίκα η Γαλάτεια χρησιμοποιώντας το όνομα Μελίνα. Ο έρωτας με την Γαλάτεια-Μελίνα ήταν ένας μεγάλος νεανικός έρωτας. Είναι γνωστή η φράση του συγγραφέα: " Επιθυμώ την Γαλάτεια και μίαν καλύβη". Το 1910 οι δυο τους εγκαταλείπουν την Κρήτη και έρχονται στην Αθήνα. Ο Καζαντζάκης ήρθε πρώτος στην Αθήνα. Έζησαν 15 χρόνια παντρεμένοι και τελικά το 1926 πήραν διαζύγιο, καθώς η Γαλάτεια το φθινόπωρο του 1924 του έγραψε ένα γράμμα όπου του ζητούσε να πάρουν διαζύγιο.

 Τα πράγματα στ΄ αλήθεια δεν εξελίχθηκαν  καλά για την Γαλάτεια-Μελίνα όπως η ίδια αναφέρει στο βιβλίο καθώς ο γάμος τους εξελίχθηκε σε λευκό γάμο παρά τον νεανικό τους έρωτα, αφού ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης   που στο βιβλίο αναφέρεται ως Αλέξανδρος Καστρινάκης απείχε από τα ερωτικά του καθήκοντα. Ωστόσο κατά τη διάρκεια του γάμου τους παρά το γεγονός ότι δεν διατηρούσε ερωτικές σχέσεις με τη σύζυγό του είχε σχέσεις και μάλιστα πολύ έντονα ερωτικές με άλλες γυναίκες σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης.

Το βιβλίο συναρπάζει με τις λεπτομέρειες για τη ζωή κυρίως του πρωταγωνιστή του συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη, για τις μεταφυσικές του αναζητήσεις και τις αναζητήσεις του σχετικά με τον Θεό, για την πνευματικότητά του, για τα ταξίδια του και τη διαμονή του σε άλλες πόλεις στο εξωτερικό, για τις πολύ έντονες ερωτικές του σχέσεις με πολλές γυναίκες, για τη σχέση του με την τελευταία γυναίκα του Ελένη Σαμίου-Καζαντζάκη που τον βοήθησε πάρα πολύ στην προώθηση του έργου του και γενικά στη δουλειά του, αφού όπως λέγεται μόνο η Οδύσσεια αντιγράφτηκε δώδεκα φορές από τα χέρια της. Αλλά όπως αναφέρει σχετικά στο βιβλίο και η Γαλάτεια-Μελίνα για την δεύτερη γυναίκα του Καζαντζάκη την Ελένη που στο βιβλίο αναφέρεται ως Ρέα: "Η Ρέα ήταν σκέτος σίφουνας. Έτρεχε στους εκδότες, έκλεινε εμπορικές συμφωνίες, συναντιόταν εδώ, αλλά κι εκτός Ελλάδας, με όλους αυτούς που έπρεπε κάθε φορά, κρατούσε την αλληλογραφία του με ένα σωρό κόσμο: μεταφραστές, δημοσιογράφους, θεσμικούς παράγοντες, θαυμαστές."

Όποιος έχει διαβάσει και έχει αγαπήσει και αγαπά τον Καζαντζάκη και δεν έχει διαβάσει το βιβλίο του Ραπτόπουλου πραγματικά έχει πολλές ελλείψεις. Λείπει ένα μεγάλο κομμάτι από το παζλ που λέγεται Καζαντζάκης. Δεν ξέρετε τι όμορφα θα δέσουν μέσα σας όλα τα στοιχεία που γνωρίζετε και έχετε διαβάσει κατά καιρούς γι΄αυτόν τον ανυπέρβλητο συγγραφέα. Αλλά και όσοι μέχρι σήμερα δεν έχετε ασχοληθεί μ΄αυτόν τον τιμημένο Κρητικό είναι μια πολύ καλή, χρυσή, χρυσαφένια θα έλεγα ευκαιρία να μάθετε τόσα πολλά πράγματα γι΄αυτόν ώστε να σας κεντρίσει το ενδιαφέρον να ασχοληθείτε. Γιατί δεν νοείται σήμερα Έλληνας και Έλληνίδα να μην έχει διαβάσει αυτόν τον ακαταμάχητο συγγραφέα.

Σ΄αυτόν τον υπέροχο Κρητικό είναι αφιερωμένο το παρόν άρθρο που με συντροφεύει από τα νεανικά μου χρόνια και δεν μ΄αφήνει ποτέ να ησυχάσω. Και όπως λέει κι ο Ραπτόπουλος στο βιβλίο του αλλά όπως λέει κι ο ίδιος ο Καζαντζάκης "έκαμα το χρέος".

Ως την επόμενη φορά, έχετε την αγάπη μου και καλή σας ανάγνωση!*

*Το παρόν κείμενο δημοσιεύθηκε αυτούσιο στην εφημερίδα Θεσσαλία του Βόλου, έντυπη και ηλεκτρονική, την Κυριακή  7/8/2022.